1 [p.2] De correctione kalendarii 1 [p.4] CAPITULUM I Ad laudem omnipotentis Dei . Ut intentio correctionis kalendarii clarior fiat , per ordinem de ipsius kalendarii ordinatione deque ipsius 4.5 insufficientia et errorum causis ac de remediis brevis- sime tangam . Prima pars expeteret , ab initio compo- sitionem eius enarrare ethnicorum tempore ; et cum parum prosit proposito diutius in ea parte immorari , ipsam compendiosa remissione perstringam . 2 4.10 Licet annus sit mensura cuiuscumque dati motus [ aut ] de termino ad terminum et secundum varios hominum respectus varius sit : ut alii ipsum < capiunt > respectu revolutionis coniunctionum luminarium triginta dierum , alii trium mensium ut Chaldaei ab aequinoctio 4.15 ad solstitium , alii duodecium mensium lunarium regula- riter trecentorum quinquaginta quattuor dierum ut Ara- bes , alii respectu cuiusdam influentiae perfectae ad hominis nativitatem decem mensium ut Romulus , alii ad solis revolutionem respicientes CCCLXV dierum [p.6] tantum ut quondam Graeci , Persae et Aegyptii , alii qui in hac revolutione defectum respicientes VI addiderunt horas , ex quibus quarto anno annus bisextilis oritur ut Romani praecepto Iuli Caesaris . Quem et Graeci , ut 6.5 sacrificia omnia stabiliter uno anni tempore fierent , quia ita est visum eis deo summo placere , sunt imitati , Aegyptiis ex contraria causa , ne scilicet uno tempore fixa sacrificia forent , additionem quarti respuentibus . Qui annum sacrificiorum plenae revolutionis ex 6.10 MCCCCLX annis , quem maximum solis annum asserunt , constare dixerunt . 3 Et uti varii sunt anni , ita et illorum varia initia . Alii ab Alexandri morte ut sunt anni alkept Graeco- rum , alii a Nabuchodonosor ut Aegyptiorum , alii nume- 6.15 rant a Jesdargit ut Persae , alii a Mahumeth ut Arabes – et Azarchel eos ab elhigera id est bello nominat – , alii ab imperatoribus Romanis sicut a Diocletiano ve- teres Latini longo tempore ; et huius immutationem fecere Christiani quingentesimo anno post Christum 6.20 statuentes potius a Christo quam tyrannis initia sumi debere . ( V,H ) ⌈ Et hoc etiam probant gesta conciliorum praesertim Toleto celebratorum circa idem tempus , quoniam ab aera Christi numerantur . Aera dicitur ab aere secundum Isidorum , quoniam ita antiqui annum 6.25 vocarunt . ⌉ 4 [p.8] Sic pariformiter annorum varia annalia initia existunt : alii a Martio ut Romani antiqui , alii a Sep- tembri ut Judaei , alii ab Octobri ut Aegyptii et Graeci simul et Persae , alii a solstitio aestivali ut Arabes , licet 8.5 nullum anni temporale initium firmum sit praeter an- num solis motum mensurans cum quarta , quoniam in aliis varietas initii est . Persae enim et Aegyptii initium omni quarto anno per unum diem anticipando variant , similiter Arabes et Judaei . Arabes enim per triginta 8.10 revolutiones in idem initium revertuntur , Judaei vero XIX annos suos nostris Latinis coaequant cum interiec- tionibus septem lunationum embolismalium . Christiani ab VIII . kal . Aprilis , quia ibi est annuntiationis dies et incarnationis Christi , licet vulgares Italicos sequentes a 8.15 kalendis Januarii initium faciant . 5 Omnium autem eorum praeter Chaldaeos annum numerantium duplex fuit ratio : una quoad solis reditum ad idem temporis punctum , alia quoad lunationis huius- modi revolutionem mensurantes . Unde menses anni luna- 8.20 tionibus serviebant et ideo currebant inventione Graeco- rum grossa tamen menses per dies XXX , quia tot diebus lunam innovari putabant adicientes V dies , ut annus revolutioni solis deserviret , ad ultimum mensem , et hos intercalares vocarunt antiqui . Iulius hos sequens menses 8.25 ad XXX reduxit dies sparsim intercalares addens , non in fine ut Graeci . Arabes vero praecisiores quia moder- niores duos menses e LIX diebus constituerunt aliquando unum addentes diem , undecies scilicet in XXX annis ; et tunc ultimi duo ( menses ) LX dierum sunt . 6 [p.10] Deinde licet in his omnibus diversitas sit , tamen sep- tem dierum numero apud omnes dierum nomina revol- vuntur . Licet de prima septimanae die ac dierum no- mine diversitas sit : Christianorum septimanae initium 10.5 est a die domenico , alkept ac Alexandri a die lunae , Jesdargit a die Martis , Nabuchodonosor a die Mercurii , ethnicorum a die Iovis , elhigera a die Veneris , Hebrae- orum a die sabbato . Dierum nomina a planeta in prima hora regnante extracta sunt et ita dies solis , lunae , Martis 10.10 etc . non ex ordine planetarum sed regimine sortiuntur . Has gentilium rationes Hebraei spernentes primam a sabbato primam sabbati nominarunt et ita deinceps . Si- militer et Christiani praecepto Silvestri ( papae ) in pri- mam feriam solis diem , secundam feriam lunae ( diem ) 10.15 et sic deinceps commutarunt . 
